१५ कार्तिक २०७६, काठमाडौं
शारीरिक रुपले सक्रिय रहँदा हाम्रो शरिर स्वस्थ र आकर्षक देखिन्छ। शरिरको अनावश्यक बोसो घटाउन, मोटोपना नियन्त्रण गर्न तथा मुटु, रक्तनली सम्बन्धी रोग, मधुमेह र क्यान्सर जस्ता रोगहरुबाट बच्न चाहनुहुन्छ भने तपाईले आफ्नो शरीरलाई सक्रिय बनाउनुपर्छ।
शारीरिक रुपमा सक्रिय रहनका लागि व्यायाम अनिवार्य छ। नियमित रुपमा शारीरिक व्यायाम गर्ने बानीले मांसपेशी र हड्डीहरु बलियो हुन्छ। व्यायाम गर्ने व्यक्ति मानसिक रुपमा स्वस्थ रहन्छ भने वौद्धिक क्षमता पनि वृद्धि हुन्छ।
शारीरिक व्यायाम कति र कसरी गर्ने भन्ने विषय मानिसको उमेर अनुसार फरक– फरक हुन्छ।
कुन उमेरका व्यक्तिले कति समय व्यायाम गर्ने?
– १५ देखि १७ वर्ष उमेर समूहका व्यक्तिले ६ दिनको एक पटक मध्यम तथा कडा खालको व्यायाम गर्नुपर्छ।
– १८ देखि ६४ वर्ष सम्मका व्यक्तिले दिनको एक पटक ३० मिनेट मध्यम र १५ मिनेट कडा खालको व्यायाम गर्नुपर्छ। दैनिक रुपमा व्यायाम गर्न सक्ने अवस्था नभएका कम्तिमा एक सातामा ५ दिन व्यायाम गर्दा शरीर स्वास्थ्य र फिट रहन्छ।
– ६५ वर्षमाथिका व्यक्तिहरुका लागि पनि स्वस्थ रहनाका लागि व्यायाम निकै महत्वपूर्ण छ। ६५ वर्षभन्दा माथिका व्यक्तिहरुले व्यायाम गर्दा आफ्नो शारीरिक अवस्थाको आधारमा चिकित्सकसँग सल्लाह लिएर गर्नुपर्छ। शारीरिक व्यायाम गर्न नसक्ने वृद्धवृद्धाले सम्भव भएसम्म सक्रिय रहने प्रयास गर्नुपर्छ।
– १७ वर्ष भन्दा बढी उमेर भएकाले साताको दुई वा दुईभन्दा बढी दिनहरुमा मांसपेशी बलियो बनाउने क्रियाकलाप गर्नुपर्छ। शरीरलाई स्वस्थ र फिट राख्न शारीरिक व्यायामसँगै योगा पनि महत्पूर्ण हुन्छ।
कस्तो व्यायाम गर्ने?
सबै उमेर समूहका व्यक्तिका लागि उपयुक्त शारीरिक व्यायाम दौडिने, जिउ तन्काउने, योग र श्वासप्रश्वासलाई धेरै बढाउने हो।
मध्यम व्यायामः
मध्यम खालको शारीरिक व्यायाम भनेको श्वासप्रश्वासलाई हल्का बढाउने क्रियाकलाप हो । सामान्य खालका व्यायाम भनेको छिटोछिटो हिँड्नु, घरायसी कामकाज तथा बगैँचामा गरिने काम हुन्।
कडा व्यायामः
कडा खालको शारीरिक व्यायाम भनेको श्वासप्रश्वासलाई धेरै बढाउने, थोरै बाल्दा पनि स्वाँस्वाँ हुने गरी दौडिने, उफ्रिने, पौडी खेल्ने, नाच्ने साइकल चलाउने कार्य हो।
मांसपेशी बलियो पार्ने व्यायामः
मांसपेशी बलियो पार्ने व्यायामहरु भनेका मांसपेशी समूहहरुलाई सक्रिय गर्ने व्यायाम हो। छाती, पेट, तिघ्रा, पिँडुला तथा ढाडको व्यायाम गर्न खुट्टा उठाउने, उठबस गर्ने गर्नुपर्छ।
